Vermoeidheid en een dieet... lastig te combineren?

Vermoeidheid speelt bij mij - als het om eten gaat - een belangrijke rol. We weten allemaal wel hoe het werkt: ga moe naar de supermarkt en je koopt meer dan je nodig hebt en ook nog eens meer ongezonde producten. In deze blog deel ik een aantal cruciale signalen die aangeven dat je oververmoeid bent. Ongeveer 1 op de 10 mensen gaat met vermoeidheidsklachten naar de huisarts; de meeste mensen gaan met deze klachten echter nooit naar de huisarts.

Vermoeidheid en gezonde leefstijl

Het is moeilijk om gezonde keuzes te blijven maken als je moe bent. Ons brein schakelt liever over op automatismen, en als het om eten gaat zijn onze automatismen bijna altijd ongezond; ze laten je meer suiker, zout en vet eten. Dit is ook logisch, want deze geven je snel weer energie zodat je weer kunt vechten of vluchten als dat nodig is. Echter, in het tijdperk waarin we leven hoeven we helemaal niet meer te vechten of vluchten. Deze automatismen in ons brein zijn dus eigenlijk achterhaald maar bepalen nog steeds voor een groot deel ons gedrag. Zeker als we vermoeid zijn, dan leven we op de automatische piloot, in een soort roes. Je kunt zelf wel invullen wat dit voor consequenties heeft voor onze leefstijl… Lees ook: Kun je afvallen op wilskracht?

Maar hoe weet je nou wanneer je (over)vermoeid bent, en – belangrijker - wat kun je eraan doen?

Belangrijkste signalen van vermoeidheid

Vermoeidheid komt in drie gradaties:

1. Je voelt je steeds vaker moe, hebt weinig energie en verlangt steeds meer naar weekenden en vakantie. Het is moeilijker om ergens aan te beginnen en om iets af te maken. Een dieet of elke andere vorm van gedragsverandering voelt als ‘Pfff, dat moet ik óok nog doen!’
   
   
2. In de tweede fase voel je je constant prikkelbaar en nooit echt uitgerust. Er ontstaan steeds meer concentratieproblemen. Prioriteiten stellen lukt vaak niet goed en je plannen om met een dieet te starten gaan de ‘ijskast’ in.
   
   
3. Deze fase kenmerkt zich door emotionele instabiliteit; emotioneel incontinent, noem ik dat ;)
   Uitbarstingen van woede, verdriet of frustratie komen steeds vaker voor. Stemmingswisselingen zijn bijzonder lastig om je leven ‘gewoon’ door te laten gaan, laat staan om een dieet te volgen. Slapen gaat steeds moeilijker, ondanks dat je oververmoeid bent.

Fases 1 en 2 worden vaak onderdrukt met koffie en afgedaan met ‘het is nou eenmaal druk, dat geldt voor ons allemaal’.

Hoe laad je jezelf weer op?

Jezelf opladen doet iedereen op zijn eigen manier. Maar er zijn een paar algemene regels die je kunt hanteren.

1. Slaap
Slapen is dé manier om weer op te laden. Als het lichaam wakker is dan is het voornamelijk katabool actief (cellen aan het afbreken) en wanneer het lichaam slaapt is het vooral anabool actief (cellen aan het opbouwen). Ook al zit je de hele dag op een stoel, je lichaam is op dat moment niet bezig met ‘opladen’.

2. Voeding
We kennen allemaal de woorden ‘voeding of vulling’.Gezonde voeding zorgt voor voldoende en een stabiele stroom aan energie. Kies je voor veel koffie en koolhydraatrijke voeding, dan zal je energie even ‘pieken’ om jezelf daarna nóg vermoeider te voelen. Vul jezelf met voedingsmiddelen rijk aan: mineralen, vitaminen en vezels.

3. Beweging
Het klinkt misschien tegenstrijdig, maar meer bewegen kan leiden tot meer energie. Niet alleen word je er sterker van, je brengt er ook je hormoonbalans mee in orde, wat weer goed is voor de mate waarin je stress ervaart.

4. Mindfulness, meditatie, verstilling
We zijn steeds drukker met z’n allen. Er zijn weinig mensen die echt nog tijd voor zichzelf hebben. Echter, er is wel een duidelijke behoefte aan meer ‘verstilling’. Het aantal mensen dat wekelijks aan yoga, meditatie of mindfulness doet stijgt. En dat is niet voor niets. Ons brein is bijna dagelijks overprikkeld: we kijken de hele dag op sociale media en waar we vroeger alleen om 8 uur 's avonds het journaal zagen, kijken we nu de hele dag ‘nieuws’. Ons brein raakt uitgeput en heeft nodig behoefte aan rust.

5. Alcohol
Alcohol is een stof waar ons lichaam heel veel moeite mee heeft om het af te breken. Onze lever verslindt energie om alcohol uit ons systeem te krijgen. Ook beïnvloedt alcohol de kwaliteit van onze slaap; een slaapmutsje is dan ook niet verstandig, zeker niet als je bedenkt dat een glas alcohol per dag (bovenop je dagelijkse energiebehoefte) in een jaar tijd 10 kilo extra gewicht oplevert!

(Over)vermoeidheid en je dieet

Het is goed om binnen je mogelijkheden te kijken naar hoeveel energie je verbruikt. Vaak verbruiken we meer energie dan we krijgen. Dit is een disbalans, die we maar al te vaak compenseren met ongezond gedrag. Het is verstandig om hier eens kritisch naar te kijken; het vergroot niet alleen je kansen op het succesvol volgen van je dieet, maar zorgt er ook voor dat je op gewicht blijft.


Bron: https://www.ntvg.nl/artikelen/prevalentie-en-behandeling-van-vermoeide-pati%C3%ABnten-de-huisartspraktijk-gegevens-uit-het/volledig