Wie wil afvallen, zou met name de kaken op elkaar moeten houden na acht uur ’s avonds. Want, zo luidt de volkswijsheid: elke hap na acht uur ’s avonds wordt direct omgezet in vet en je komt er dubbel zo veel van aan. Maar is dat wel waar?
Energiebalans
Volgens het Voedingscentrum maakt het niet uit op welk moment van de dag je eet en drinkt. Je lichaam verbruikt de hele dag energie. Het gaat erom hoeveel calorieën je in totaal op een dag binnenkrijgt door eten en hoeveel calorieën je verbruikt door bijvoorbeeld beweging. Dit noemen we de energiebalans. Wat je meer eet dan je verbrandt, sla je op als vet. Daardoor kun je aankomen in gewicht. Dus krijg je 's avonds trek, dan kun je gerust wat eten, aldus het Voedingscentrum. De kunst is dan om ongezonde snacks te vermijden. Kies bijvoorbeeld voor wat fruit of snackgroente of smeer een boterham met mager beleg.
Niet te veel eten
Toch zijn daar wel wat nuances bij te bedenken. Volgens Jaap Seidell, hoogleraar Voeding en Gezondheid aan de Vrije Universiteit en het VU medisch centrum in Amsterdam, is het een fabel dat je beter niks kunt eten na acht uur. ‘Voor alle maaltijden geldt: wat doe je nog daarna? Sommige mensen gaan pas later slapen en zullen een maaltijd of snack na acht uur nog verteren. Wel geldt: eet niet te veel voor het slapen. Dat kan zorgen voor een onrustige nacht.’ En onlangs verschenen dan toch ook de eerste wetenschappelijke studies waaruit blijkt dat ’s avonds eten je vetopslag meer stimuleert, ook als de proefpersonen in totaal op een dag precies hetzelfde eten (onderzoek van de Universiteit van Amsterdam door Joelle Oosterman).
Honger en je interne biologische klok
Afgezien daarvan herken je vast het gevoel wel dat je ’s avonds gewoon veel meer trek hebt dan ’s ochtends; vreemd, omdat je de hele nacht niks hebt gegeten en je juist zou verwachten dat je ’s ochtends de meeste honger hebt. Volgens onderzoekers van de Oregon Health & Science University komt dat voornamelijk door de interne biologisch klok. Tijdens het slapen geeft je lichaam geen hongersignalen af omdat het noodzakelijk is om voldoende te rusten. Dit kan ook de reden zijn dat je ’s ochtends vroeg nog niet zo veel honger hebt en in de loop van de ochtend pas echt trek begint te krijgen. De remedie? Houd een voedingsdagboek bij. Alle veranderingen beginnen namelijk met bewustwording. Als je ziet wat je allemaal eet en drinkt en als je doorkrijgt waarom en wanneer je gaat snaaien en snacken, dan kun je je gewoontes gaan veranderen. Want elke verandering begint met een kleine eerste stap.