Het eten van tarwe is in Nederland, en daarbuiten, in de afgelopen
jaren in een slecht daglicht komen staan. Dat is jammer, want voor het
merendeel van de mensen is tarwe een belangrijke voedingsstof, zeker als er volkoren
producten van genomen worden, vol met vezels, vitamines en mineralen.
De schrik
voor tarwe is ontstaan doordat velen het zijn gaan associëren met de aandoening
coeliakie. Hierbij treedt darmschade op na het eten van gluten. Gluten zijn
lijmachtige eiwitten die in granen zoals tarwe, rogge, gerst en spelt
voorkomen. De schatting is echter dat slechts één procent van de Nederlandse
bevolking klachten door gluten heeft. Daarnaast is er een iets grotere groep
(naar schatting 5 tot 7 procent van de bevolking) die overgevoelig kan zijn
voor gluten of andere bestanddelen van granen. Bij hen is geen sprake van
darmschade zoals bij coeliakie, maar kunnen symptomen optreden als een
prikkelbare darm of vermoeidheid. Als dat is vastgesteld, dan is het beter als
glutenhoudende granen worden vermeden.
Bestseller behoeft nuancering
Het merendeel van de Nederlanders is echter gebaat bij het innemen
van volkoren graanproducten. Het is dan ook spijtig dat velen hiervoor angst is
aangejaagd. Deze angst is vooral aangewakkerd nadat in 2013 het boek ‘Tarwe
maakt ongezond’ van de Amerikaanse cardioloog William Davis in Nederland uitkwam.
Veel mensen waren gevoelig voor zijn boodschap, want zo’n man in een witte
doktersjas die zal het wel weten, toch? Het is trouwens een “beproefd recept”
om een dokter met een witte jas boeken over voeding naar buiten te laten
brengen. Dokters hebben een betrouwbaar imago, dus denken velen dat wat ze
zeggen wel waar zal zijn. De meeste dokters zij betrouwbaar, maar niet iedere
dokter is een goed voedingskundige, ook niet als ze een boek over voeding
schrijven.
De kritiek van voedingswetenschappers op het werk was dat
Davis nogal eenzijdig zijn bronnen koos, zaken wetenschappelijk onjuist
uitlegde en daarin niet volledig was . Daarbij komt dat zijn bevindingen vooral
zijn gedaan met individuele patiënten die vaak in ongewone situaties zitten. Vandaar
de nogal extreme hoofdstukken in zijn boek, zoals: Tarwe: het ongezonde
volkoren; Tarwe en het vermogen om je gezondheid totaal te vernietigen; Zeg dag
tegen tarwe. Zulke angstaanjagende uitspraken doen het vaak goed in de
media en trekken veel mensen aan. Dus zo komt het dat er ongeveer een miljoen
van zijn boeken wereldwijd zijn verkocht. In Nederland sprak zijn boodschap velen aan, aangezien tarwe een
belangrijk onderdeel is van onze voeding.
Natuurlijk is niet alles wat Davis schrijft onzin, maar pas op met de extreme
gedachten die lang niet voor iedereen gelden. Beter ga je bij jezelf na wat er
echt aan het handje is en dan blijkt het bij de meesten niet aan de inname van
granen met gluten te liggen. Laat ze als het kan niet links liggen, want ze
passen in een gezond voedingspatroon.
Over de auteur:
Hans Kraak
Gastblogger
Hans Kraak is hoofdredacteur van Voeding NU. Hij maakte drie boeken over Feiten en Fabels rondom voeding. Voor The 1:1 Diet werkte hij een aantal nieuwe, veel voorkomende fabels uit.